Deze weken rondom de langste dag verblijven we in Belgisch Limburg.

We helpen en leren in de permacultuur tuin Samenland van Taco Blom.
De tuin, 7 hectare, wordt gepacht van kasteel Nieuwenhoven bij Sint Truiden.

• 

• 

• 

Het is (opnieuw) een bijzondere ontdekkingstocht, want we wonen voor een maand op een kasteel met een geschiedenis van ruim 1000 jaar en we werken op een paradijselijk stukje grond, waar we ons dagelijks verbazen over alles wat er groeit en rijpt.

Het kasteel is een idyllisch, oud gebouw, begroeid met rozen en omringd door vijvers, weiden, bosranden en doorkijkjes over de korenvelden. 

Er wonen mensen, er is een fietscafé, een bed and breakfast, er huizen bijzondere vogels, zoals de gele kwikstaart en de torenvalk, en er lopen alpaca’s in de wei. 

Er gaat een grote rust uit van het binnenplein en de kamers eromheen en we zijn zeer gastvrij opgenomen in de ontspannen sfeer waarin hier geleefd wordt. 

In de tuin helpen we deze weken met oogsten van rode en zwarte bessen, kersen, frambozen, aardbeien, moerbeien en jostabessen, we plukken doperwten, peulen, bieten en tuinbonen en ook hier wordt gewied, gemaaid en ruimte gemaakt voor nieuwe jonge plantjes.

Martin had zich al verdiept in de permacultuur, voor mij is het de eerste kennismaking in de praktijk. 

‘Schijnbare chaos’ wordt de permatuin wel genoemd ( zie het pas verschenen boek van Frank Anrijs *) en inderdaad moet je wel 3x kijken om te ontdekken wat er verborgen zit achter en onder bossages, brandnetels en ander zogenaamd onkruid. Maar de rijkdom aan oogst die je dan vindt is verbazingwekkend: de doperwten zitten verstopt onder de struiken maar zien er puntgaaf uit, de bessen moeten veroverd worden op massa’s bloeiende brandnetels, maar de takken hangen zwaar van de vruchten en de bloemkolen en broccoli’s zitten verstopt in hun groene bladeren.

De bodem is zo goed in balans dat er geen compost (meer) wordt gebruikt en er worden uiteraard geen bestrijdingsmiddelen toegepast.

Wat is het geheim?
Ik leer dat er twee voorwaarden uiterst belangrijk zijn: de waterregulatie en de bodem.

Toen Taco hier 10 jaar geleden begon is hij het eerste jaar bezig geweest om het op een helling gelegen maisveld te voorzien van swales (greppels die het water opvangen en bewaren), dijkjes en poelen, waardoor het regenwater optimaal wordt gebruikt.

Tegelijkertijd is de bodem verrijkt door planten met diepe wortels en het bedekken van de bodem gedurende een aantal jaren met decimeters mulch en compost.

Daarna zijn bomen van verschillende hoogtes geplant en fruitbomen en struiken die op verschillende momenten in het jaar vrucht geven. Niet in rechte lijnen, maar door elkaar heen en vrijwel zonder ze te snoeien. Zo ontstaat er een ecosysteem dat zichzelf reguleert en waarin iedere plant zijn eigen ‘on’kruid aantrekt waardoor het beter groeit en vrucht draagt.

Heel grappig is dat vervolgens dat ‘on’kruid meehelpt om de vogels en insecten te verwarren, zodat ze veel minder makkelijk de boel kaalvreten.

En één regel uit de permacultuur is: van de opbrengst is 3/4 voor de mensen en 1/4 voor de dieren!

Het is een feest om dit allemaal te zien en te ontdekken en natuurlijk doen we er veel ideeën aan op voor de tuinen straks op het Eemgoed!

Zie ook: samenland.be

Van 5-7 juli a.s. is hier het permafestival, zie: www.permacultuurfestival.eu

De website van het kasteel: kasteelnieuwenhuizen.be

* Frank Anrijs: “Combineren in de natuurlijke moestuin, groenten kweken volgens het systeem van schijnbare chaos”, Yggdrasil 2019