Eén van de attracties van ‘t Eemgoed is dat het in de kom van het grootste voedselbos van West-Europa komt te liggen. In een strook van ruim 60 hectare wordt het bos aangelegd op het historische stroomgebied van de rivier de Eem. Voor de inrichting van het zuidelijke gedeelte, de Eemvallei Zuid, zijn Staatsbosbeheer en de Stichting Voedselbosbouw Nederland verantwoordelijk. Het is een samenwerking tussen een olifant en een muis en het is mede aan een karekiet te danken dat deze samenwerking tot stand is gekomen. Toen de voorloper van de Stichting Voedselbos (de muis) in 2014 de olifant (Staatsbosbeheer) benaderde om samen het voedselbos op te zetten trompetterde de opperolifant al meer dan eeuw ervaring te hebben met voedselbosbouw en geen behoefte te hebben aan samenwerking met een muis. Enkele jonge collega’s overtuigden hun opperbaas, die ook een fervent vogelliefhebber is, om beleefdheidshalve een bezoek te brengen aan het voedselbos Ketelbroek bij Nijmegen.
In dit vijf jaar jonge bos zag de man een verrassende diversiteit aan vogels met als kers op de taart een karekiet op een exotische bamboetak. Deze karekiet zorgde voor de ommekeer. Niet zonder slag of stoot uiteraard maar de samenwerking is tot stand gekomen. Staatsbosbeheer zorgt voor de infrastructuur en de handhaving van het voedselbos Eemvallei Zuid en de Stichting Voedselbosbouw voor de aanplanting.
Deze aanplanting is voor mij één van de mooiste attracties van de wintermaanden. Elke keer als vrijwilligers mee mogen helpen met het planten van de bomen en struiken voor de pluklinten ben ik van de partij, weer of geen weer. Het is fascinerend om te zien hoe dat wat met verstand van zaken minutieus op een kaart is uitgetekend op de meter precies in de grond komt te staan. En het is fantastisch om deelgenoot te zijn van steeds weer een groep van ongeveer 40 personen die plantgaten graaft in de zware klei, het juiste sprietje boom of struik er zo recht en vast mogelijk inplant en ondertussen verhalen uitwisselt over het komen wonen in Oosterwold en de plannen voor de eigen tuin.
Ook de kennismaking met de bodem is verrassend. Dat het krioelt van de muizengaten was al bekend, maar nu blijkt bij het spitten dat er opvallend veel wormen de taaie klei meer open en nog vruchtbaarder maken en dat de wortels van de gezaaide rode klaver het erg naar de zin hebben en verticaal naar beneden groeien. Een kleine smet vormen de naar rotte eieren stinkende, blauwachtige bodemdeeltjes waar de wortels van planten een hekel aan hebben. Maar gelukkig vormen die deeltjes geen aaneengesloten laag die de groei grondig in de weg kan zitten. En de muizen dan, of de reeën, wat gaan zij doen met de tere aanplant? Een blik naar boven geeft hoop: de eerste buizerds cirkelen rond op jacht naar hun prooi. Voor dit seizoen zit de aanplant erop. In mei worden nog enkele boomsoorten geplant die houden van warmere omstandigheden. Ik hoop er weer bij te kunnen zijn.
* Een voedselbos is een vitaal ecosysteem met overwegend houtige, eetbare soorten ontworpen naar het voorbeeld van een natuurlijk bos met hoge kruinbomen en minimaal drie andere vegetatielagen, zoals fruitbomen, bessenstruiken, brandnetels en lage bodembedekkers Het heeft een robuuste omvang met een rijk bodemleven en een rijke, snel toenemende biodiversiteit. Eénjarige teelt en veeteelt zijn tot een minimum beperkt.
